نهادی سازی عفاف و حجاب در جامعه؛ رویکردی فرایندی

بر اساس نظریات تفسیری، پدیده های اجتماعی و از جمله حجاب، به صورت مشترک توسط اعضای اجتماع ساخته و پرداخته می شوند به نحوی که در ابتدا هر فردی یک برداشت از یک پدیده اجتماعی دارد، سپس افراد مختلف برداشت های خود را طی تعاملات اجتماعی با یکدیگر در میان گذاشته و نقاط تفاوت و افتراق این برداشت ها و نیز برداشت های اشتباه طی این تعاملات اصلاح شده و یک واقعیت اجتماعی مشترک شکل می گیرد که تمامی افراد اجتماع آن را پذیرفته و به آن گردن می نهند و این واقعیت اجتماعیِ ساخته شده به وسیله خود آن اجتماع به رفتارهای اجتماعی آنها جهت می دهد. حال برای اصلاح فرهنگ عفاف و حجاب در کشور نیز، باید واقعیت اجتماعیِ نحوه درست پوشش و رفتار را که طی سالیان گذشته دگرگون و منحرف شده است، بازآفرینی کرد و به تدریج واقعیت جدیدی را مبتنی بر ارزش های اسلامی بازتعریف کرد و به آن عینیت بخشید. بدین منظور در این مقاله که با استفاده از روش تحقیق اسنادی انجام شده است، فرایند اصلاح واقعیت اجتماعی و نهادی کردن حجاب و عفاف طی سه مرحله برونی کردن، عینیت بخشی و درونی کردن ارائه شده است. بر اساس این فرایند، در مرحله نخست، برداشت ها و تفاسیر عینی و مشترک صحیح و ارزش مدار در زمینه نوع رفتار و پوشش (استانداردهای پوششی و رفتاری) در جامعه شکل می گیرد؛ در مرحله دوم، واقعیت های اجتماعی جدید در زمینه نوع رفتار و پوشش، مبتنی بر ارزش های اسلامی متبلور شده و در نهایت در مرحله سوم، ارزش های زیربنایی واقعیت جدید در آحاد جامعه درونی شده و تثبیت می شوند.